Ta hybryda krzesła i fotela wygląda dość ekscentrycznie nawet jak na współczesne standardy. A powstała w 1905 roku, gdy w europejskich wnętrzach jeszcze rządziły bogato zdobione meble w stylach historycznych.
„Nie czynimy różnicy między sztuką wysoką a sztuką małą, między sztuką dla bogatych a sztuką dla biednych. Sztuka jest dobrem powszechnym” – mówił Josef Hoffmann, projektant tego mebla i współzałożyciel formacji Warsztaty Wiedeńskie. Gdy na początku XX stulecia grupa głosiła potrzebę estetycznego uporządkowania całego otoczenia człowieka i zaproponowania nowego, pozbawionego zbędnych dekoracji wzornictwa, szlachetnego w formie i dostępnego dla każdego – była to prawdziwa rewolucja.
Josef Hoffmann
Działając w duchu samodoskonalenia i współpracy, jako artystyczny kolektyw, członkowie Warsztatów wypracowywali swój charakterystyczny styl, tak odmienny od Secesji, z której się wywodzili: stosowali geometryczne podziały, hołdowali oszczędnym dekoracjom oraz opozycji czerni i bieli.
Krzesło o nazwie Sitzmaschine (czyli maszyna do siedzenia) stanowiło część pierwszego dużego dzieła Warsztatów – projektu budynku, otoczenia oraz całościowego wystroju wnętrz Sanatorium Purkersdorf pod Wiedniem
Krzesło o nazwie Sitzmaschine (czyli maszyna do siedzenia) stanowiło część pierwszego dużego dzieła Warsztatów – projektu budynku, otoczenia oraz całościowego wystroju wnętrz Sanatorium Purkersdorf pod Wiedniem. Ta odważna realizacja opierała się na świadomej jedności stylistycznej wszystkich elementów – od bryły, przez meble, aż po sztućce. Priorytetem był jednak nowocześnie rozumiany funkcjonalizm i spełnienie wymogów medycznych.
Te idee w skali mikro zrealizowane są także w projekcie krzesła o architektonicznej konstrukcji, które faktycznie wygląda trochę jak retrofuturystyczna maszyna. Wykonany z bukowego drewna mebel jest przeznaczony dla kuracjusza – ma odchylane oparcie oraz niskie i głębokie siedzisko. Intrygujące kulki umieszczone z tyłu służą do blokowania ruchomej części, ale z przodu ten motyw pojawia się jako dekoracja. Ażurowa kratka na oparciu stanowi charakterystyczny dla Warsztatów motyw, który w Purkersdorfie przewija się od podziałów okien po kwietniki, ale jest również hołdem dla Charlesa Renniego Mackintosha.
Współczesne wnętrza Sanatorium po restauracji:
Oprac. na podst.:
Gabrielle Fahr-Becker, Wiener Werkstätte, Taschen, Kolonia 2003.
liveauctioneers.com [zdj.: 1, 3]
mak.at [zdj.: 2]
wikimedia.org [zdj.: 4-7]
