Architekci nie boją się kryzysu – za nami pierwsze warszawskie Święto Architektury

7 sierpnia zakończyło się warszawskie Święto Architektury, finisaż wystawy Plany na Przyszłość | LAB., organizowane po raz pierwszy przez Oddział Warszawski Stowarzyszenia Architektów Polskich. Wydarzenie obfitowało w szereg debat, warsztatów i prezentacji, które przyciągnęły liczne grono warszawiaków. Tegoroczna edycja Święta odbyła się pod hasłem „Architektura wobec kryzysu”.

Przez cztery dni mieszkanki i mieszkańcy Warszawy mieli okazję odwiedzić siedzibę OW SARP mieszczącą się w Pałacu Zamoyskich i posłuchać o rozwiązaniach, a także możliwościach, jakie architektura ma do zaoferowania wobec kryzysów od klimatycznego, przez uchodźczy i migracyjny.

– Zależy nam bardzo – i temu ma służyć Święto Architektury – żeby tę interdyscyplinarność, która dzisiaj cechuje działania architektów, zaprezentować szerokiej publiczności. Chcemy przedstawić jej nasze środowisko wychodząc z ram architektury wyłącznie warszawskiej. Pragniemy znaleźć przestrzeń na rozmowę o dobrych rozwiązaniach w architekturze. O tym, w jaki sposób odpowiada ona na ważkie tematy i jak z jej pomocą możemy tworzyć lepsze przestrzenie, a poprzez ich wpływ na użytkowników kreować bardziej szczęśliwe społeczeństwo – o Święcie Architektury opowiada jego kuratorka i inicjatorka projektu, członkini zarządu OW SARP, architektka Magda Maciąg.

– XXI wiek to przede wszystkim ujawnianie ścisłych połączeń architektury z innymi dziedzinami, dyskusja o wartościach, jakie powinna reprezentować, jaką rolę ma odgrywać w życiu społecznym i jej skutkach dla środowiska. Im bardziej ta dyskusja jest otwarta, tym większa szansa, że nie zgubimy się w coraz bardziej pogmatwanym i niepewnym świecie – dodaje Bogna Świątkowska z Fundacji Nowej Kultury Bęc Zmiana, panelistka Święta.

Program Święta Architektury składał się z kilku części. Pierwszą z nich było sześć debat dotyczących tematów związanych z kryzysami. Organizatorzy zaprosili do współpracy socjologów, badaczy klimatu, projektantów, urbanistów, działaczy społecznych i przedstawicieli samorządu zajmujących się miastem i architekturą. W trakcie międzynarodowego spotkania goście mogli posłuchać m.in. o rozwiązaniach architektonicznych odpowiadających na kryzys klimatyczny na świecie.

– Drugim elementem finisażu była wystawa „Architekci wobec kryzysów”. Wystawa prezentowała nie tylko interwencje architektów w miejscach dotkniętych klęską, ale także możliwe rozwiązania w zakresie przyszłości architektury, takie jak wykorzystanie tektury jako materiału konstrukcyjnego czy projekt „Otwartej szkoły” zorganizowanej dla dzieci z Ukrainy w jednym z biurowców w Polsce. Szczególnym elementem wystawy był szwedzki Pawilon Better Shelter. Konstrukcję może złożyć jeden człowiek, pawilon może służyć aż trzy lata, a pakowany jest jedynie w dwie paczki i wysyłany w świat, by służyć jako dom, punkt kontaktowy czy szkoła. Pawilony stanęły już w ilości 70 000 sztuk na całym świecie – wyjaśnia Marta Wójcicka, współkuratorka i producentka wystawy.

– Z przyjemnością wzięliśmy udział w pierwszej edycji Święta Architektury, podsumowującego Plany na przyszłość LAB w Warszawie. Cieszymy się z krytycznych dyskusji na temat architektury i projektowania, prowadzonych w czasie wydarzenia, które stawiają czoła szerszym wyzwaniom społecznym, politycznym, ekonomicznym i środowiskowym w dzisiejszym świecie. Humanitarna perspektywa Better Shelter i nasze zaangażowanie w udzielanie schronienia populacjom narażonym na przesiedlenia były reprezentowane przez całe wydarzenie z niesamowitą uwagą. Szczególnie doceniamy wykorzystanie naszej jednostki mieszkalnej Relief Housing Unit (RHU) jako miejsca do zabawy i nauki dla ukraińskich dzieci, w kryzysie uchodźczym – dodaje Christian Delacruz z Better Shelter.

W namiocie Better Shelter do końca wakacji będą się odbywały warsztaty edukacyjno-artystyczne dla dzieci z doświadczeniem uchodźczym. Tę przestrzeń na potrzeby najmłodszych umeblowała i wyposażyła IKEA.

Goście odwiedzili również wystawę brukselskiego Studio Rotor zatytułowaną „99%”, zorganizowaną przez NIAiU i Instytut Dizajnu w Kielcach. Dzięki niej mogliśmy zobaczyć, w jaki sposób można odzyskać i przetworzyć materiały budowlane, które stanowią ogromny procent odpadów na świecie. Kolejną składową Święta był seans Kina Letniego, które działa w ogrodzie Pałacu Zamoyskich do końca wakacji. Jego program podporządkowany został hasłu „antropocen”, który to wątek zostanie rozwinięty na wystawie w Zodiaku już we wrześniu. Organizatorem Kina Letniego jest NIAiU.

Święto Architektury oferowało również udział w wielu warsztatach. W ramach wystawy Plany na przyszłość | LAB uczestnicy mieli okazję nauczyć się czytać rysunki architektoniczne pod okiem architekta, Macieja Drążkiewicza. Zorganizowano także zajęcia dedykowane architektom – warsztaty z podstaw PR prowadzone przez Olgę Kisiel-Konopkę z agencji OKK! PR, a także szkolenie studia Workplace „Jak zaprojektować lepszą przyszłość?”. Z kolei najmłodsi goście, wraz z rodzicami, uczestniczyli w piątkowych warsztatach organizowanych przez Jerzego Łątkę i studentów wrocławskiego wydziału architektury, podczas których nauczyli się budować siedziska z tektury, tzw. wypoczywniki. Organizatorzy postanowili także zainteresować publiczność „zielonym odcinkiem” dotyczącym proklimatycznych rozwiązań w kontekście Nagrody Architektonicznej Prezydenta m. st. Warszawy. Święto Architektury zakończyła prezentacja Tomasza Malkowskiego nt. Archiprzewodnika po Polsce.

– Organizując Święto Architektury, pragnęliśmy opowiedzieć jak najszerszej publiczności o tym, jak bardzo wielowymiarowo pracują architekci, nie tylko z intencją tworzenia dobrych budynków i dobrej przestrzeni, ale także jak służą całym społecznościom. Czym jest ta dobra przestrzeń i dobra architektura? Nie ma jednej odpowiedzi, każdy użytkownik może zdefiniować ją inaczej, ważne, by uświadomić sobie, jak ważna jest jakość przestrzeni, w której żyjemy i co ją definiuje, jak na nas wpływa, jak bardzo jest ważna, to staraliśmy się uwypuklić w czasie Święta Architektury. Chcielibyśmy, by Święto Architektury w przyszłości łączyło wszystkich twórców i interesariuszy zajmujących się architekturą w Polsce, nie tylko w Warszawie. Żeby integrowało środowisko architektów, a zarazem sprawiło, że architektura stanie się zauważalnym aspektem życia mieszkańców miast, miasteczek, wsi. Mamy nadzieję, że z czasem uda nam się wypełnić nasz podstawowy cel edukacyjny i zainteresować szerokie grono odbiorców architekturą – podsumowuje Magda Maciąg.

Fot.: Maciej Gillert / Iwona Dziuk;
oprac. na podst.:  mat. prasowe OKK! PR