Społeczna kwarantanna i zalecenie pozostania w domu sprawiły, że inaczej zaczęliśmy postrzegać nasze mieszkania i domy. Intensywniej korzystaliśmy z przestrzeni naszych domów, w tym rzecz jasna z kuchni, a wiele pomieszczeń musiało sprostać nowym funkcjom. To doświadczenie mocno przekłada się na nowe projekty wnętrz, a co za tym idzie na pracę architektów, którzy zgodzili się podzielić swoimi spostrzeżeniami.
Czego nauczyła nas kwarantanna?
Zdaniem Mikołaja Wierszyłłowskiego (Wierszyłłowski i Projektanci) kwarantanna niczym krzywe zwierciadło wyostrzyła paradoksy naszego stylu życia i zaakcentowała realne potrzeby. Szczególnie wyraźnie widać to w przestrzeni kuchni, z której jeszcze niedawno korzystaliśmy w niewielkim stopniu. Od kilku lat na masową skalę zaczęliśmy jadać poza domem. Nagle, z dnia na dzień, zostaliśmy tej przyjemności pozbawieni. Wróciliśmy więc do kuchni, ale już zupełnie innej niż dawniej. Do kuchni, która stała się biurem, placem zabaw, spiżarnią; kuchni – sali konferencyjnej i miejsca pracy czy nauki.
Przestaliśmy jadać poza domem i wróciliśmy do kuchni, która stała się placem zabaw, biurem czy prywatnym gabinetem kosmetycznym.
Kuchnia lepiej wyposażona
W wielu przypadkach nasze kuchnie okazały się zbyt słabo wyposażone – wskazuje Justyna Smolec (Justyna Smolec Architektura & Design). Obecnie potrzebujemy urządzeń, które muszą być wydajne, ciche i energooszczędne. Poszerza się również ich gama, widać na przykład większe zainteresowanie bateriami filtrującymi. Paweł Ślęzak (Architaste) zaobserwował, że klienci częściej decydują się na ekspres do kawy. Może to wynikać z przyzwyczajenia, jakiego nabyli pracując w biurze, gdzie bardzo często dostęp do dobrze zaparzonej kawy był nieograniczony. Jak podkreśla Marta Kalkstein-Stolińska (Laboratorium Wnętrz) dziś nawet użytkownicy małych mieszkań chcą mieć kuchnię w pełni wyposażoną w funkcjonalny sprzęt. Ale z powodu braku miejsca nie chcą rezygnować ze zmywarki czy ekspresu do kawy. Dlatego sukcesywnie rośnie zainteresowanie urządzeniami kompaktowymi i wielofunkcyjnymi, co podkreśla również Marek Lorens (Marek Lorens Architektura&Design)
Przechowywanie
Zdaniem Marty Kalkstein-Stolińskiej (Laboratorium Wnętrz) w kuchniach coraz ważniejszą rolę zaczynają odgrywać przestrzenie do przechowywania żywności i gromadzenia zapasów.
Optymalnym rozwiązaniem jest spiżarnia, ale przy mniejszym metrażu wydzielenie osobnego pomieszczenia często jest niemożliwe. Atrakcyjne stają się zatem systemy do przechowywania, takie jak cargo czy magic corner. Paweł Ślęzak (Architaste) wskazuje, że rzadsze wyjścia do sklepów i kupowanie na zapas powoduje również zwrócenie się w stronę dużych chłodziarek i chłodziarko-zamrażarek. Na ten sam aspekt wskazuje również Justyna Smolec.
Więcej przestrzeni i jej lepsza organizacja
Jednymi z największych bolączek w kuchni są brak wystarczającej ilości miejsca i organizacja przestrzeni. A zamknięcie w domach tylko wzmogło te problemy – wskazuje Anna Wojczyńska (Vis a Vis). Istnieją jednak sposoby by sobie z tym poradzić. Zdaniem Pawła Ślęzaka (Architaste) zrobimy to wybierając blat, pod którym można podwiesić zlewozmywak z komorą zakrywaną nakładką. Na zalety tego rozwiązania wskazuje również Justyna Smolec (Justyna Smolec Architektura&Design), jednocześnie polecając głębokie zlewozmywaki z chowanymi bateriami, które pozwolą na odłożenie porządków na później. Przestrzeń w kuchni pomoże zorganizować również stół. Jak twierdzi Anna Wojczyńska (Vis a Vis) w czasach pandemii przyzwyczailiśmy się do niego, ponieważ wokół stołu koncentrowało się rodzinne życie. Teraz warto dokładnie przemyśleć to jak miałby wyglądać. Może powinno znaleźć się na nim miejsce na zioła i warzywa w donicach…
Akustyka
Jednym z ważnych wątków poruszanych teraz przez architektów jest akustyka. Justyna Smolec (Justyna Smolec Architektura&Design) podkreśla, że nauka, praca czy wypoczynek wymagają ciszy. Dlatego tak ważny jest cichy okap i zmywarka. Jak zauważa Marek Lorens (Marek Lorens Architektura &Design) przekonali się o tym głównie użytkownicy źle dobranych okapów, najczęściej szafkowych. W opinii Mikołaja Wierszyłłowskiego (Wierszyłłowski&Projektanci) oczekiwać będziemy bezszelestnej pracy urządzeń, przy jednoczesnym zapewnieniu dobrej wentylacji pomieszczeń oraz oczyszczania powietrza. Poza wskazanymi cechami, dziś liczy się także estetyka, która zapewnia wiele marek, np. Falmec z serią okapów Circle.Tech, które są tak skuteczne, jak i piękne – wszak przypominają raczej dekoracyjne lampy aniżeli mało atrakcyjne okapy, które chcieliśmy schować w szafce.
Co nowego?
Jak wskazuje Mikołaj Wierszyłłowski (Wierszyłłowski i Projektanci) pandemia stworzyła nową potrzebą – dezynfekcję. Co prawda od zawsze zależy nam na higienie, ale teraz użytkownicy zaczynają przykładać do tego większą wagę. Dlatego świetnie, gdyby było można „sterylizować” przynoszone do domu produkty, nie zamieniając kuchni w laboratorium. Wiele osób oczekuje, że takie funkcje uda się dodać do istniejących urządzeń. Podobne zdanie ma Sebastian Marach (Yono Architecture), który prognozuje pojawienie się na rynku nowych sprzętów, posiadających funkcje wyparzania, czy inne działanie bakteriobójcze (chodzi o urządzenia, które tej funkcji jeszcze nie posiadają).
Bezpieczna kuchnia. Jak zmienić swój sposób myślenia o jedzeniu?
Jest i druga strona medalu: zdrowie. To, że stoimy w obliczu nowych wyzwań, które będą miały duży wpływ na jakość spożywanej przez nas żywności jest oczywiste. Rozwój zrównoważonych systemów produkcji i ochrona środowiska, odpowiedzialna konsumpcja, ograniczenie marnotrawienia żywności oraz mądre wybory produktów spożywczych, to tylko niektóre ze środków, jakie musimy wziąć pod uwagę. Choć z jednej strony z roku na rok rośnie nasza świadomość, jak ważna jest bezpieczna i zdrowa żywność, to wciąż mamy do czynienia z posiłkami z fastfoodów oraz chemią przedłużającą żywotność produktów. Na szczęście w ostatnich latach następuje wielka rewolucja w dziedzinie propagowania zdrowego stylu życia, bezpieczeństwa spożywanego jedzenia i higieny w kuchni. Ludzie zrozumieli, że od jakości składników, które wkładają na talerz i standardów czystości zależy ich zdrowie. Troska o środowisko i empatia względem zwierząt to kolejne powody mądrych wyborów dotyczących jedzenia, sprzętów i materiałów do kuchni. Ruchy w kierunku troski o naszą planetę sprawiają, że stajemy się coraz bardziej świadomi, a wszechobecna otyłość i problemy zdrowotne tym bardziej motywują do zadbania o to, co znajdzie się w naszej kuchni.
Nowe wyzwania
Cały ten postęp będzie bezużyteczny, jeśli nie weźmiemy pod rozwagę wielkich wyzwań, przed którymi stoimy. Naszemu bezpieczeństwu zagraża zmiana klimatu, marnotrawienie żywności nadmierna eksploatacja zasobów, mikroplastik, bakterie i wirusy, czy substancje chemiczne dodawane do żywności; znane od dawna problemy, w większości związane z lekkomyślną konsumpcją. Z jednej strony zależy nam na bezpieczeństwie i jakości jedzenia, z drugiej zrównoważonym rozwoju i dbałości o środowisko, ale są to dwie strony tego samego medalu.
Konieczne jest zatem przeprowadzenie wspólnej i multidyscyplinarnej pracy, w której wszystkie czynniki w łańcuchu żywnościowym, od producenta do konsumenta, będą mieć wspólny cel – uzyskiwanie zdrowego, bezpiecznego i pożywnego jedzenia. Jednym z ważniejszych czynników, o którym warto wspomnieć, będzie zatem rozwój zrównoważonych systemów produkcji i ochrona środowiska. Maite Pelayo, specjalista mikrobiolog w dziedzinie bezpieczeństwa żywności i rzecznik należącego do Cosentino Instytutu Silestone, wyjaśnia: – Jest to bez wątpienia globalne, przekrojowe i osobiste zadanie dla nas, jako konsumentów. Sposób, w jaki odnosimy się do żywności i nasz stosunek do niej, musi się radykalnie zmienić, jeśli chcemy osiągnąć większe bezpieczeństwo w przyszłości. Era egocentryzmu dobiegła końca: nie myślmy już o tym, co jedzenie może dać nam, ale o tym, co zrobić, by zachować je dla kolejnych pokoleń.
Higiena w kuchni
Poza mądrymi wyborami powinniśmy także zadbać o bazę, czyli czystość własnej kuchni. Regularne mycie lodówki, zlewu i powierzchni roboczych, to podstawa świadomego podejścia do własnego zdrowia. Kuchenny blat jest w końcu jedną z najbardziej eksploatowanych powierzchni w całym domu – powinien być nie tylko odporny na uszkodzenia mechaniczne, działanie detergentów, wilgoć i wysokie temperatury, ale także kontakt z różnego rodzaju produktami spożywczymi. Bardzo ważne jest, by łatwo było utrzymać go w czystości, a przygotowywana żywność nie była narażona na kontakt z brudem i bakteriami. Tu sprawdzą się nowoczesne, nieporowate materiały, niewchłaniające zabrudzeń i płynów, które prowadzą do rozwoju bakterii. Marka Cosentino ma w swojej ofercie materiały spełniające te wymogi – najnowocześniejszy i wszechstronny Dekton, wyjątkowo odporny konglomerat kwarcowy Silestone, a dla miłośników naturalnych kamieni kolekcję Sensa, która dzięki specjalnej impregnacji podczas produkcji, nie wymaga regularnych działań zabezpieczających powierzchni przez co najmniej 15 lat.
Fot. i oprac. na podst.:
mat. prasowe Franke, Cosentino, Falmec