Choć powstał w PRL-u, to jego forma pozostaje niezwykle nowoczesna. To jeden z najbardziej rozpoznawalnych foteli polskiego wzornictwa. Projekt unikatowy w skali światowej. Co takiego ma w sobie fotel RM58 Romana Modzelewskiego?
Projektant, wykładowca, wizjoner… Roman Modzelewski – kim był twórca kultowego fotela?
Roman Modzelewski urodził się 28 lutego 1912 w Łoździejach i zmarł 24 grudnia 1997 w Łodzi.
Roman Modzelewski związany był z Łodzią oraz sztuką. Prowadził zajęcia z malarstwa, rysunku, malarstwa ściennego, dekoracyjnego, architektonicznego, dekoracji wnętrza na łódzkiej Akademii Sztuk Pięknych. Od 1 stycznia 1952 pełnił obowiązki rektora ASP, a od roku akademickiego 1952/53 został pierwszym rektorem z wyboru, którym był przez 3 kolejne kadencje – aż do 1963. W związku z planowaną przez Ministerstwo Kultury i Sztuk likwidacją uczelni, Roman Modzelewski rozpoczął działalność Grupy „a.r.” oraz rozpoczął współpracę z Instytutem Wzornictwa Przemysłowego podległym pod Ministerstwo Przemysłu Lekkiego. Od 1959 roku był wiceprzewodniczącym Komisji do Spraw Programowania Mody. W latach 50. XX w. artysta współprojektował i koordynował prace związane z przebudową Starego Rynku w Łodzi, w tym okresie projektował ponadto biżuterię metalową inkrustowaną kolorowymi żywicami epoksydowymi oraz wazony i oprawy luster.
Fotel RM58: kultowy fotel z nietypowego materiału
Fotel RM 58 projektu Romana Modzelewskiego wykonany z laminatu poliestrowo-szklanego był jednym z pierwszych w Polsce oraz na świecie siedzisk stworzonych z tego materiału. Opracowany samodzielnie przez Romana Modzelewskiego w roku 1958, zaskakuje nie tylko nowatorstwem zastosowanej technologii, ale i wypracowanej w tworzywie, w pełni domkniętej organicznej formy. Jak doszło do jego powstania?
W 1956 roku artysta wykonał projekt fotela ze sklejki i metalu (RM 56). Rok później jego projekty mebli zostały nagrodzone. Na II Ogólnopolskiej Wystawie Architektury Wnętrz w warszawskiej Zachęcie zaprezentował prototyp dwóch foteli tapicerowanych na metalowych nogach (RM 57) i krzesła ze sklejki na metalowej konstrukcji – a projekty zdobyły II nagrodę Ministra Kultury i Sztuki za „eksperyment – krzesła przy użyciu materiałów zastępczych”.
To jednak nie koniec siedzisk, a największe projekty miały dopiero nadejść. W 1958 roku zaprojektował fotel z laminatu poliestrowo szklanego (epoksydowego) – RM 58 – był to rewolucyjny i niezwykle innowacyjny przykład zastosowania tego tworzywa w Polsce, a także unikatowy w skali światowej przykład siedziska.
Od fotela RM58 do jachtów z tworzywa
W 1966 rozpoczęto budowę pierwszego w Polsce jachtu z tworzywa. Na podstawie projektu drewnianej łodzi „Silhouette” autorstwa Roberta Tuckera, Roman Modzelewski wykonał kadłub z epoksydu. Wybudowano w 1967 jacht nazwano „Biały”, a następnie w 1968 zwodowano go w Mikołajkach. W latach 1974–1975 artysta zaprojektował kolejny jacht z żywicy poliestrowej – „Amulet”, zwany „Legendą Mazur”, a w latach 1980–1984 zaprojektował kewlarowy jacht morski „Talizman”, który jednak nie został zrealizowany.
W latach 60. XX w. artysta współprojektował Mauzoleum na Radogoszczu. Elementami jego autorstwa są: kompozycja przestrzenna bramy wejściowej, kraty w otworach okiennych ogrodzenia w ścianie południowej mauzoleum. W latach 70. Modzelewski tworzył witraże ze szkła i żywic epoksydowych, a w latach 80. stworzył witraże i dekoracje ścienne w domu towarowym w Poddębicach. Warto wiedzieć, że Muzeum Wiktorii i Alberta (Albert Museum) w Londynie posiada w kolekcji jeden z oryginalnych egzemplarzy fotela RM58, a sam projekt wzbudził podziw nawet Le Corbusiera.
Gdy Vzór promuje wzór. Współczesne wersje RM58
Nad pamięcią o fotelach czuwa marka Vzór, która wzięła na warsztat projekty Modzelewskiego i ma duży udział w uchronieniu oryginalnych egzemplarzy przed zapomnieniem.
Firma powstała w 2012 roku z misją odkrywania i wskrzeszania dorobku polskiego wzornictwa poprzez udostępnienie szerokiej liczbie odbiorców oraz produkcję seryjną najbardziej kultowych modeli. Pierwszym produktem marki stały się właśnie fotele RM58.
Zastosowanie nowych materiałów i technologii przemysłowych w produkcji fotela RM58 marki Vzór pozwoliło przezwyciężyć ograniczenia produkcji rzemieślniczej i zaoferować produkt o niezmiennie wysokiej jakości, który można wytworzyć szybko i w dużych partiach. W ten sposób powstała także matowa wersja fotela, zapewniając RM58 nowy wygląd. Wersja ta produkowana jest ręcznie w stoczni z wykorzystaniem technologii stosowanych przy produkcji jachtów i łodzi. Ponadto, fotel powstaje przy użyciu nowoczesnych kompozytów będących współczesnymi odpowiednikami wykorzystywanych przez profesora Romana Modzelewskiego laminatów poliestrowo-szklanych. VZÓR ma też w ofercie inne wersje: np. tapicerowaną i wspominaną już – w macie.
Oryginalny design z nutą innowacyjnej technologii, a przy tym piękna, domknięta forma i ponadczasowy charakter – bez wątpienia fotel RM58 to przykład genialnego polskiego pomysłu na światową skalę.
Fot. i oprac. na podst.:
mat. prasowe Wikipedia, Centrum Krzeseł, culture.pl