W tym roku przypada setna rocznica Bauhausu. Rewolucyjna niemiecka szkoła sztuki i projektowania założona przez architekta Waltera Gropiusa, przyczyniła się do narodzin modernizmu. Jej idee nie zestarzały się mimo upływu lat i wciąż stanowią inspiracje dla projektantów.
Walter Gropius zbudował Bauhaus na wzniosłej idei, dążącej do fuzji sztuki, architektury i przemysłu. Szkoła otworzyła swe podwoje w 1919 roku a działalność zakończyła w 1933 roku. W tym krótkim okresie pionierscy projektanci stworzyli podwaliny modernizmu, przekraczając granice formy, funkcji i materiału w architekturze oraz projektowaniu tekstyliów i przedmiotów. – Kultowe produkty Marcela Breuera, Ludwiga Miesa van der Rohe, czy Florence Knoll są w pełni funkcjonalne a jednocześnie przynależą do kontekstu historycznego i kulturowego – mówi Marcin Zieliński, właściciel firmy Aqina, wyłącznego dystrybutora marki Knoll w Polsce.
Fundamenty Bauhausu
W gronie twórców związanych ze stylem Bauhaus znaleźli się między innymi Wassily Kandinsky, Laszlo Moholy-Nagy, Marcel Breuer czy Ludwig Mies van der Rohe. Wytyczyli oni kierunki w architekturze oraz w sztuce użytkowej, a ich dorobek na stałe wpisał się do kanonu wzornictwa.
Marcel Breuer, fot. Jon Narr
Projektowanie mebli jest wartościowe, gdy przemawia na rzecz całościowego projektu przestrzeni
Idee niemieckiej szkoły wywarły wpływ również na projektantów Hansa i Florence Knoll, którzy połączyli przemysł ze sztuką i designem, celem podniesienia jakości produkcji na większą skalę. Hans Knoll starał się sprowadzić tę modernistyczną wizję do Ameryki, zakładając w 1938 roku H. G. Knoll Furniture Company (Knoll istnieje do dziś, a jej przedstawicielem w Polsce jest choćby marka Aqina). Związki marki z Bauhausem obracają się jednak przede wszystkim wokół Florence Knoll, której mentorem był Ludwig Mies van der Rohe. Dzięki jej postulatowi projektowania holistycznego, fundamentem firmy jest idea głosząca, że projektowanie mebli jest wartościowe, gdy przemawia na rzecz całościowego projektu przestrzeni.
Hans i Florence Knoll
Mies van der Rohe
Produkcja krzesła Barcelona
Produkcja krzesła Barcelona
Jak zidentyfikować Bauhaus?
Marcel Breuer stworzył krzesło Wassily, inspirując się ramą roweru. Fascynowało go to, jak przedmiot zachował swą formę przez kolejne dekady. Projektant zaczął eksperymentować ze stalową rurą. Tak powstało pierwsze krzesło. Wkrótce został nimi wyposażony cały Bauhaus.
Wassily Chair, Marcel Breuer, 1925
W wyniku eksperymentów Breuera z wyginaniem stalowych rur powstało także krzesło Cesca. Wszelkie jego dzieła – zarówno architektura, jak i meble, ucieleśniają dążenie Bauhausu do zespolenia sztuki i przemysłu. Jego wczesne projekty pozostają jednymi z najbardziej rozpoznawalnych ikon współczesnego nurtu w meblarstwie.
Cesca Chairs, Marcel Breuer, 1928
Podobnie jak krzesła Wassily i Cesca, kluczowe znaczenie dla historii projektowania XX wieku mają stoliki Laccio Marcela Breuera. One również są wynikiem pracy nad stalową materią. To przykład wzornictwa, które jest ascetyczne a jednocześnie na tyle charakterystyczne, że od razu można je rozpoznać.
Laccio Tables, Marcel Breuer, 1925
Krzesło Barcelona to jeden z najbardziej rozpoznawalnych motywów ubiegłego stulecia i ikona współczesnego ruchu. Emanuje ono prostą elegancją, która uosabia najsłynniejszą maksymę Miesa van der Rohe – „mniej znaczy więcej”.
Barcelona Chair, Mies van der Rohe, 1929
Krzesło Brno, ikona dwudziestowiecznego designu, słynie ze smukłego profilu, prostych linii i drobiazgowej dbałości o szczegóły. W 2018 roku, aby uczcić 80-lecie firmy, Knoll wprowadził wykończenie z brązu.
Brno Chair, Mies van der Rohe, 1930
Kolekcja MR autorstwa Ludwiga Miesa van der Rohe reprezentuje jedne z najwcześniejszych projektów mebli stalowych. W tym przypadku van der Rohe inspirował się projektami mistrza Bauhausu Marcela Breuera. Z kolei formy siedzisk uważa się za nowoczesne pochodne dziewiętnastowiecznych żelaznych krzeseł bujanych.
MR Collection, Mies van der Rohe
Mimo 100 lat istnienia idee szkoły Bauhausu pozostają nadal żywe. W końcu funkcjonalność, innowacyjność, optymalizacja, ekonomizacja i sztuka – to pojęcia pasujące i dziś do projektowego świata. Może właśnie dlatego same idee Bauhausu stały się na tyle charakterystyczne, że na przestrzeni lat zyskały miano nurtu.
Plakat reklamowy z krzesłem Barcelona
Plakat reklamowy
Fot. i oprac. na podst.:
mat. prasowe Aqina
