W meblarstwie dominuje drewno. Jednak czy jest to najbardziej ekologiczny materiał? Jak duży koszt środowiskowy niesie ze sobą wykorzystanie nowych drewnianych mebli w naszych domach? W ciągu ostatnich lat plastik zdążył zyskać łatkę tego najgorszego spośród dostępnych materiałów. A gdyby tak tworzyć produkty z odzyskiwanego plastiku w obiegu zamkniętym? O możliwościach, jakie niesie ze sobą plastik, rozmawiamy z Adamem Krzemińskim z Boomplastic.
Boomplastic to zespół twórców łączących kompetencje z zakresu wzornictwa przemysłowego, technologii przemysłowych i recyklingu. Ich misją jest tworzenie produktów z tworzywa sztucznego przy jednoczesnej walce z zanieczyszczeniem świata plastikiem. Marka działa od 2014 roku i od tego czasu tworzy produkty wykonane w 100% z recyklatów tworzyw sztucznych. W ofercie Boomplastic znajdziemy akcesoria w postaci wazonów, świeczników czy lamp, ale też meble takie jak stoliki czy fotele. Dostępne są również wielkoformatowe płyty o wymiarach 2350×1100 mm w najróżniejszych wersjach kolorystycznych.
Boomplastic ma na swoim koncie wiele ciekawych projektów z twórcami takimi jak Tomek Rygalik, Cyryl Zakrzewski, Ania Orska czy Joanna Leciejewska. Ich projekty pokazywane były w najdalszych zakątkach świata: od Waszyngtonu w USA po Ar-Rajjan w Katarze, zyskując uznanie i wzbudzając zainteresowanie.
Nic dziwnego, bo produkty Boomplastic to małe dzieła sztuki. Każdy przedmiot jest nieco inny. Mimo tego samego składu chemicznego, wzór obiektu zawsze wychodzi trochę inaczej. Projektanci podkreślają wszystkie fantastyczne cechy plastiku, ale też zwracają uwagę na to, że… plastik już jest. Otacza nas, zalewa morza i oceany, a my musimy się z nim uporać. Być może jego ponowne użycie to najlepszy sposób na “posprzątanie tego bałaganu”?
O tym, jak produkować przedmioty z plastiku, aby były piękne, funkcjonalne, trwałe i ekologiczne, rozmawiamy z Adamem Krzemińskim z Boomplastic.
Wiola Imiolczyk (MAGAZIF.com): Is plastic fantastic?
Adam Krzemiński: Plastik jest stosunkowo lekki, super łatwo się formuje i obrabia. Jest trwały i w większości przypadków nie wymaga dodatkowych powłok ochronnych czy impregnacji. Sęk w tym, że my jako społeczeństwo niewiele wiemy o plastiku, system obiegu tworzyw jest wadliwy i nie zamyka całości w ujęciu GOZ. Jeśli wykorzystujemy plastik odpowiedzialnie, świadomie i z myślą o przyszłości, to jest fantastyczny materiał.
Mówi się, że drewno jest „zielone” i odnawialne. To prawda, ale pod warunkiem użycia surowego drewna, ewentualnie przy zastosowaniu 100% naturalnych impregnatów. Najczęściej jednak drewno powleczone jest lakierem albo farbą. Pojawia się pytanie, co dzieje się z pyłem po szlifowaniu lakieru, albo gdzie trafia lakierowana deska po zdjęciu z podłogi.
Płyta pozwala na stosunkowo łatwe i szerokie zastosowanie we wnętrzach, a jakość wzorów które opracowujemy gwarantuje super efekty wizualne. Płyty nadają się w 100% do ponownego przetworzenia, ale staramy się kierować płyty tam, gdzie będą mogły przetrwać pokolenia jako blat super zaprojektowanego stołu, czy innego mebla.
Jak zachowuje się materiał przy codziennym użytkowaniu? Czy fotel albo stolik z plastiku są wystarczająco wytrzymałe, łatwe w utrzymaniu czystości?
Tak, właściwie niczym nie ustępuje innym tradycyjnym materiałom. Sposoby wykorzystania w przestrzeni wnętrz są naprawdę różnorodne. Płyta jest w 100% odporna na wodę, więc nadaje się do łazienki i kuchni. Można przecierać ją środkami czystości, a jeśli powierzchnia się porysuje, wystarczy kilka prostych zabiegów renowacyjnych. Z perspektywy stolarskiej obróbka niewiele różni się od obróbki drewna. Zmianie ulegają jedynie parametry dotyczących szybkości obrotów i ostrości narzędzi.
Ekologowie i aktywiści biją na alarm – plastik nas truje. Czy według Was ponowne wprowadzanie go do obiegu na rynku to rozsądne rozwiązanie?
To jedyne rozwiązanie. Trzeba tylko kierować tworzywa tam, gdzie pozostaną w zaglomerowanej formie jak najdłużej. W Boomplastic produkujemy płyty z recyklingu, 100% recyklaty tworzyw sztucznych – pochodzenie jest różne, nakrętki, opakowania konsumenckie, sznurki rolnicze, skrzynki. Staramy się stosować formę przemiału, ale korzystamy też z regranulatów, jeśli nie jest potrzebny powtarzalny wzór. Jeśli „plastik” jest jednoimienny tzn. z jednej grupy np. PP to produkty z niego wykonane są w 100% zdatne do recyklingu. Tworzywo można przetwarzać trzykrotnie. Trwałość samego materiału liczymy w setkach lat.
Świadome wykorzystanie to podstawa, a świadomość jest ciągle niewielka. Czytałem wywiad z osobą, która współtworzyła system obiegu tworzyw w Polsce. W rozmowie wskazała ona wyraźnie, że system nie ma możliwości pracy w 100% efektywnej, a tłumaczenie i edukowanie ludzi odnośnie recyklingu również nie spełnia swojej funkcji. Przy rosnących nakładach na edukację środowiskową współczynnik wzrostu odzysku materiałów jest stały. Spotkałem się z dość brutalną metodą na zatrzymanie masy tworzyw w obiegu konsumenckim – jeśli na rachunku w sklepie znajdzie się osobna kwota za tworzywa sztuczne w zakupach (gdzie cena realnie odwzoruje koszty recyklingu i środowiskowe), to szybko wrócimy do kupowania sera na wagę, zaczniemy przychodzić z opakowaniami wielorazowym. Jednak wciąż jest to sposób na wyhamowanie napływu tworzyw jedynie w kanale konsumenckim. A co z pozostałymi sektorami – produkcja podłóg, sprzętów RTV, AGD?
Wracając do pytania: czy wprowadzać plastik ponownie do obiegu? Uważam, że jeśli koszt energetyczny jest mniejszy niż koszt odzysku poprzez spalanie, to tak – należy to robić.
Obieg zamknięty to model idealny. Czy rzeczywisty proces produkcyjny i cykl życia produktu pozwala na utrzymanie takiego modelu?
GOZ będzie miała sens wyłącznie wtedy, gdy wszyscy będą działać transparentnie. Z poszanowaniem dobrostanu środowiska i przyszłości ludzkości. Niestety, taka idealna sytuacja nie wystąpi nigdy. Prawo, to jedno – kultura, świadomość, ekonomia w wersji mikro i makro, to już inny temat. Na pewno trzeba robić wszystko co się da, w pełnej rozciągłości łańcucha wartości, żeby jak najbardziej zbliżyć się do GOZ.
W Boomplastic stosujemy tworzywa jednorodne z recyklingu, nie mieszamy grup tworzyw. Informujemy naszych klientów o pochodzeniu i jakości materiału wsadowego. Zasady są proste, bez dróg na skróty. Niestety nie mamy wpływu na to, co wydarzy się dalej z naszymi produktami. Czy wszyscy klienci będą dbali o właściwy recykling?
Jak dużym zainteresowaniem cieszą się Wasze produkty? Czy świadomość konsumentów jest na tyle wysoka, by wybrać produkt na podstawie jego przyjazności dla środowiska?
To zależy, jak na to spojrzymy. Produkujemy i sprzedajemy, nie wykonujemy produkcji na zapas, rozwijamy się i pracujemy nad jakością i efektywnością produkcji. Cały czas również szukamy i rozwijamy ciekawe kooperacje z projektantami i architektami oraz zakładami produkcyjnymi, które chcą rozwijać cyrkularne produkty. Nie mniej jednak w ujęciu kraju czy świata, świadomość istnienia takich materiałów czy alternatyw dla konwencjonalnych rozwiązań, jest stosunkowo niska.
Jeśli natomiast spojrzymy na problem w węższym ujęciu, to wśród projektantów wzornictwa przemysłowego materiał jest rozpoznawalny i wielokrotnie wdrażany. Jednak ekologiczność i cyrkularność to nie jedyny argument, który przekonuje klientów do wyboru naszych produktów. Estetyka, jakość, parametry użytkowe są równie ważne.
Jak planujecie rozszerzyć swoją ofertę? Jakie projekty chodzą Wam po głowie?
Natomiast, tak jak wspominałem, każdy ciekawy projekt czy kooperacja, która pozwoli edukować, nagłaśniać i pokazywać rozwiązania cyrkularne, są dla nas interesujące, a my zawsze z uwagą i zaangażowaniem o nich rozmawiamy. Mocno stąpamy po ziemi, ale jesteśmy też kreatywni i wrażliwi na piękno. Nowe projekty już chodzą nam po głowie, pewnie niebawem o nich usłyszycie.
Zobacz także
