Schronienie pośród drzew. Dom podróżników w Konstancinie-Jeziornie

Ma być schronieniem, miejscem, do którego się wraca, przestrzenią przechowywania pamiątek i wspomnień z dalekich podróży. Z taką prośbą podróżnicy zwrócili się do architekta Wojciecha Koteckiego, współwłaściciela pracowni BBGK Architekci oraz architektki Katarzyny Mach. Tak powstał dom Państwa Sawickich – „dom własny”, na wskroś osobisty, nieco introwertyczny, a zarazem otwarty na otoczenie. Parterowy, jednoprzestrzenny i zorganizowany na poziomie gruntu, pośród sosnowych drzew. Skryty pod szeroko rozpiętym dachem o namiotowej geometrii. Zaprojektowany tak, by jego mieszkańcy zawsze byli razem.

Ciekawość świata i potrzeba eksploracji tego, co nieznane, wpisane są w nomadyczne DNA ludzi. Odkrywając nowe miejsca, wyruszamy w podróż nie tylko po świecie, ale też w głąb siebie, a zebrane wspomnienia z czasem stają się integralną częścią naszej tożsamości.

Państwo Sawiccy, para pasjonatów i zapalonych podróżników, szczególną fascynacją darzą miejsca odległe, czasem wręcz ekstremalne, jak pustynie czy polarne bieguny. Po latach odkrywania nowych lądów, Państwo Sawiccy postanowili postawić własny dom. Ten stanął na leśnej działce, pośród sosnowych drzew. Swoją formą wyróżnia się na tle współczesnej architektury Konstancina-Jeziorny, willowej miejscowości, z jej dominującą stylistyką pałacowo-dworkową. Państwo Sawiccy, oglądając jak w najróżniejszych, nieraz ekstremalnych warunkach, ludzie tworzą proste, choć wysoce efektywne domostwa, zafascynowali się archetypem jednej wspólnej przestrzeni osłoniętej kopułą: jak tipi, jurta czy igloo. Być może to charakterystyczna dla tradycyjnych form współzamieszkiwania bliskość i intymność były tym, co szczególnie przemówiło do wrażliwości pary – małżeństwa, które całe życie spędziło razem, dzieląc wspólne zainteresowania i pasje, i którym kierowała potrzeba stworzenia „swojego miejsca na ziemi”.

Ta idea stała się punktem wyjścia dla projektu domu. Parterowy, jednoprzestrzenny, zorganizowany na poziomie leśnej ściółki, skryty pod rozłożystym dachem o namiotowej geometrii – zaprojektowany tak, by jego mieszkańcy zawsze byli razem. Inwestorzy chcieli, by dom pozostawał otwarty na otaczającą go przyrodę, był blisko ziemi i blisko natury. Stąd przeszklona bryła, która zaciera granicę pomiędzy wnętrzem a zewnętrzem. W jej centrum architekci zaplanowali atrium z wewnętrznym ogrodem i szklanym dachem, który po otwarciu umożliwia przebywanie w domu, a jednocześnie pod gołym niebem. Od strony wschodu i zachodu w bryłę budynku wcinają się dodatkowo dwa półpatia, które wprowadzają roślinność do środka. Na prośbę Państwa Sawickich powstało również panoramiczne, rozsuwane okno o długości 22 metrów z widokiem na las, które scala dom z ogrodem. Ruchome ściany i otwierany dach pozwalają nie tylko na płynne przenikanie przestrzeni i światła, ale też stanowią naturalną wentylację działającą na takiej samej zasadzie jak w tipi. Wraz z cyrkulującym powietrzem do środka domu wdziera się wiatr niosący dźwięki i zapachy lasu.

Zgodnie z założeniem inwestorów bryła, wnętrza i ogród miały tworzyć jedną, spójną całość. Tu nieoceniona okazała się współpraca między architektami a architektką krajobrazu Martą Tomasiak z Pracowni Architektury Krajobrazu oraz architektami wnętrz – Moniką i Adamem Bronikowskimi wraz z zespołem Hola Design. Równoprawnymi współautorami są sami Sawiccy, którzy od początku aktywnie uczestniczyli w kształtowaniu koncepcji. Dzięki temu mógł powstać projekt, który nie tylko odpowiada na potrzeby domowników, ale przede wszystkim wyraża ich osobowość. W przestronnych, jasnych wnętrzach panują naturalne, ciepłe materiały, drewno, kamień, ceramika, zieleń i terakota, w atriach – egzotyczna roślinność, która w połączeniu z resztą przywołuje na myśl estetykę tropikalnego modernizmu. Ta skryta w ciszy podwarszawskiego lasu oaza przenosi nas w klimat południa. Szczególną inspiracją była tutaj bliska sercu właścicieli Hiszpania.

Przyszli domownicy brali również czynny udział w doborze materiałów i mebli. Przykładem jest wypatrzony przez nich podczas jednej z podróży kwarcyt Vals. To kamień wydobywany tylko w jednym miejscu na świecie, w dolinie Vals w Szwajcarii. W salonie specjalne miejsce zajmuje należący do pani domu fortepian. Na ducha przestrzeni wpływają liczne przedmioty z prywatnej kolekcji podróżników – obrazy, rzeźby, figurki, które opowiadają historie dalekich podróży. Zapraszają do środka, do świata Państwa Sawickich, świątyni osobistych artefaktów, które określa wartość nie tyle materialna, co emocjonalna. Nierozerwalnie związane z domownikami, współtworzą „dom w procesie”: zaprojektowany, by współgrać z życiem wyznaczanym spokojnym rytmem kolejnych wyjazdów i powrotów, gromadzenia pamiątek i wspomnień, oraz porastającej go zewsząd roślinności.

Fot. Yassen Hristov i Nate Cook, oprac. na podst.: mat. prasowe BBGK Architekci