Bjarke Ingels i Towarowa 22 – wizyta w Warszawie i pomysł na warszawską Wolę

Jest jedną z najciekawszych postaci współczesnej architektury, a jego projekty zdobywają uznanie krytyków oraz prestiżowe nagrody. Na zaproszenie Stowarzyszenia Architektów Polskich i Urban Land Institute Bjarke Ingels, założyciel międzynarodowej pracowni architektonicznej BIG Architects, wygłosił wykład o „formgiving", czyli idei formowania przyszłości poprzez architekturę, sile człowieka w kontekście kształtowania planety i najnowszych realizacjach pracowni BIG.

Bjarke Ingels, założyciel duńskiej pracowni, ma jedynie 44 lata. Został zauważony zaraz po studiach (praktykował przez 3 lata u słynnego Rema Koolhaasa), a Złotego Lwa na Biennale Architektury w Wenecji otrzymał, mając zaledwie 30 lat. Nie stroni od mediów i występów publicznych: poświęcono mu jeden z odcinków serialu „Abstrakt: sztuka designu”, dostępnego na Netflixie; pojawił się także jako statysta w bijącej rekordy popularności produkcji HBO „Gra o tron”. Cechujący się charyzmą Ingels przemawiał między innymi podczas TED i Światowego Forum Ekonomicznego. Co ciekawe, potrafi odnaleźć się również w formule akademickiej; wykładał na najlepszych uczelniach, takich jak Harvard, Yale, czy Columbia.

zdjęcie kompleksu budynków z pochylonymi dachami otoczonych wodą

nowoczesna szklana fasad budynku ze spadzistym dachem

Osiedla mieszkalne niczym zielone tarasy

Na swoją pozycję zapracował wizjonerskim podejściem i odwagą, żeby pójść pod prąd. Jego prospołeczne i proekologiczne podejście do architektury wykrystalizowało się już w pierwszych projektach osiedli mieszkaniowych w Kopenhadze, takich jak VM, The Mountain, czy The 8 House. Stworzył miejsca przyjazne, pełne przestrzeni wspólnych, dopasowane do potrzeb ludzi na wszystkich etapach życia: młodszych i starszych, rodzin i osób samotnych. Co to oznacza w praktyce? Po pierwsze, taki sam dostęp do światła, powietrza i dobrego widoku dla wszystkich, bez podziału na lepsze (z widokiem na zieleń lub miasto) i gorsze (z widokiem na ścianę lub kuchnię sąsiada) mieszkania. Dlatego projekty Bjarke Ingelsa często mają formę kaskadową – wyglądają jak schodzące w dół, poziome tarasy. Po drugie, zieleń i wkomponowanie budynku w otaczającą przestrzeń. Przykładowo, The 8 House ma dwa spadziste, zielone dachy, które mają zmniejszyć efekt „miejskiej wyspy upałów” i nawiązują do sąsiednich pól uprawnych. Po trzecie, ekologia: woda deszczowa w budynkach jest gromadzona i recyklingowana. Po czwarte, Bjarke Ingels nie chce, aby ludzie zamykali się w swoich mieszkaniach, ale poprzez ciekawie zaprojektowane przestrzenie wspólne zachęca do wyjścia na zewnątrz. W serialu dokumentalnym „Abstrakt: sztuka designu”, spacerując po The 8 House, opowiadał: – Pięćset mieszkań, sklepy, biura, przedszkole. Dach stanowi coś na kształt potężnej ścieżki górskiej, dostępnej dla niepełnosprawnych. Architektura jest sztuką nadawania ram naszemu życiu – można budować tak, by otwierać nowe możliwości, albo by utrudniać kontakty. Ósemka stała się spójną społecznością, mieszkańcy się znają i wykazują prospołeczną inicjatywę. Chwilę później jeden z bohaterów odcinka, imieniem Palle, który żyje tam na co dzień, dodaje, że w tak zaprojektowanych pomieszczeniach wspólnych mieszkańcy często urządzają przyjęcia lub jedzą razem posiłki.   

nowoczesny budynek nad wodą z częściowo szklaną fasadą

Nietuzinkowe połączenia 

Założyciel studia BIG Architects lubi również tworzyć wizjonerskie projekty, przekraczać kolejne granice i łączyć rzeczy pozornie do siebie niepasujące. Warto tu wymienić spalarnię śmieci Amager Bakke Copenhill w Kopenhadze. Jest to ekologiczna elektrociepłownia, która nie emituje  żadnych zanieczyszczeń. Dzięki temu, że powietrze w okolicy jest czyste jak w górach, architekci wpadli na szalony pomysł, aby na dachu budynku stworzyć… stok narciarski. Najbliższe góry położone są w Szwecji, 6 godzin drogi autobusem od Kopenhagi, dlatego Duńczykom bardzo spodobał się ten pomysł. Podczas przemówienia na TED w kwietniu 2019 roku Bjarke Ingels mówił – Mam pięciomiesięcznego syna, który będzie dorastał nie wiedząc nawet, że były takie czasy, kiedy nie można było jeździć na nartach na dachu elektrowni. Jeśli jego generacja startuje z takiego poziomu, to wyobraźcie sobie, gdzie może dojść?

Architektura jest sztuką nadawania ram naszemu życiu

Równie nieszablonowo podszedł Bjarke Ingels do projektu ochrony Manhattanu przed powodziami, do którego został zaproszony przez władze Nowego Jorku po przejściu huraganu Sandy w 2012 roku. Celem było zbudowanie 10 mil wałów przeciwpowodziowych, które zabezpieczą miasto przed kolejnymi skutkami zmiany klimatu. Duński architekt zaproponował, aby zabezpieczenia pełniły też funkcję społeczną i stworzył projekt parku na nadbrzeżu rzeki. Dryline, bo taka jest jego nazwa, nie odwraca się od wody, ale niejako ją oswaja, a nawet ułatwia do niej dostęp. Zakłada powstanie wysokich na 4,5 metra (czyli do poziomu wody, który został niemal osiągnięty w 2012 roku) nasypów porośniętych roślinnością, oddzielających od wody 6-pasmową autostradę. Istnieją też plany, aby istniejące stare przystanie rybackie i dzikie baseny przekształcić w kąpieliska sportowe w duchu kopenhaskim. 

Pierwszy projekt w Polsce

Pracując nad nowym projektem, studio BIG Architects zbiera jak najwięcej informacji i bada historię danego miejsca. Teraz w centrum ich zainteresowania znalazła się warszawska Wola. Właśnie w tej poprzemysłowej dzielnicy, przy ul. Towarowej, powstanie otwarty, innowacyjny i miastotwórczy projekt. Miejsce to połączy funkcje mieszkalne, społeczne, kulturalne, usługowe i biurowe. Sam architekt tak opowiada o idei: – Projektując Towarową 22, chcemy przywrócić ruchliwe ulice przedwojennego miasta, charakterystyczny europejski gwar, sklepy, biura i przede wszystkim infrastrukturę kulturalną. Naszym celem jest stworzenie tętniącego życiem miasta Chcemy też stworzyć tu park, a właściwie archipelag połączonych ze sobą, podniesionych parków. W efekcie Towarowa 22 będzie przestrzenią publiczną, ale przede wszystkim miejscem, w którym ludzie mogą po prostu żyć.

klika osób na tle starego budynku Dom Słowa Polskiego

kilka osób przy oknach budynku na wysokim piętrze na tle panoramy Warszawy

Okolica w nowoczesnej adaptacji

Celem BIG Architects jest stworzenie nowej, inkluzywnej części miasta z przestrzenią publiczną pełną terenów zielonych. Współgra to z oczekiwaniami warszawiaków – jak wynika z badania przeprowadzonego przez SW Research na reprezentatywnej próbie respondentów, kontakt z naturą jest bardzo ważny dla mieszkańców stolicy. Na pytanie „Jakie powinno być idealne miejsce w mieście?” aż 81% osób odpowiedziało, że najważniejsza cecha takiego miejsca to duża ilość zieleni. 

Architekci BIG często powtarzają, że ich praca polega na identyfikowaniu problemów istniejących w danej lokalizacji, a następnie próbie ich rozwiązania. Pytani o minusy Woli i Śródmieścia mieszkańcy tych okolic najczęściej wskazywali na brak ławek, miejsc do wspólnego spędzania czasu otwartych po godzinie 18:00 oraz tanich lub bezpłatnych zajęć dla dzieci czy seniorów. Z kolei zapytani o to, jakie powinno być miasto przyszłości, odpowiedzieli, że powinna być to przede wszystkim przestrzeń dla niezmotoryzowanych. Ta cenna wiedza zostanie wykorzystana przy projektowaniu Towarowej 22, która ma być m.in. przyjazna dla pieszych, a co za tym idzie zachęcać ludzi do wyjścia na zewnątrz i spędzania razem czasu w przestrzeniach wspólnych.

zdjęcie architekta Bjarke Ingels z mikrofonem

Bjarke Ingels podczas wykładu w Warszawie

zdjęcie architekta Bjarke Ingels z mikrofonem z profilu

Bjarke Ingels podczas wykładu w Warszawie

Wola staje się w tej chwili swego rodzaju nowym, alternatywnym centrum Warszawy, ale naszym zdaniem nie oznacza to konieczności wznoszenia coraz większej liczby coraz wyższych wieżowców – istnieje znacznie bardziej interesujący sposób zapewnienia gęstej zabudowy. Przykładem może być to, co robimy w Toronto lub nasze realizacje w Kopenhadze. W przypadku Towarowej chcemy zaproponować coś, czego jeszcze wcześniej nie robiliśmy i co moim zdaniem może być bardzo interesującą alternatywą dla otaczającej przestrzeni – mówił Bjarke Ingels podczas spotkania w SARP.  

Patrząc w przyszłość nie możemy zapominać o przeszłości, dlatego bardzo ważną cechą Towarowej 22 będzie odwołanie do historii tego miejsca. Planowane jest odtworzenie placu Kazimierza Wielkiego, który istniał tu przed II wojną światową – nowy plac będzie współczesnym, pełnym zieleni ogrodem miejskim. Imponująco zapowiada się również rewitalizacja ul. Wroniej. Wielu warszawiaków z pewnością pamięta, że w tym rejonie znajduje się pawilon „Domu Słowa Polskiego” – przykład ciekawej modernistycznej architektury z lat 50. W inwestycji Towarowa 22 planowana jest kompleksowa rewitalizacja pawilonu oraz nadanie mu funkcji społecznych. 

Przed wojną istniało na tym terenie gęsto zabudowane, pełne małych uliczek „miasto w mieście” wraz z rynkiem, niestety II wojna światowa wymazała de facto całą okolicę. Fascynuje nas próba odtworzenia dzielnicy, która istniała tu w latach 30. XX wieku: kameralnego, łatwo dostępnego dla pieszych mini-miasta zaprojektowanego w ludzkiej skali. Chcemy nawiązać do historii i ponownie wyobrazić sobie te ulice, przy których powstaną małe galerie, kawiarnie czy sklepiki. Naszym celem jest odtworzenie tej okolicy, ale w nowoczesnej interpretacji – mówi Ingels.

Podczas wizyty w Warszawie Bjarke odwiedził również Q22, Halę Koszyki, Pawilon Zodiak oraz tzw. Bliską Wolę, w okolicy ul. Towarowej.

Zobaczcie materiał o projekcie Towarowa 22:

Fot. i oprac. na podst.:
mat. prasowe BIG Architects

Oceń ten artykuł

How useful was this post?

Click on a star to rate it!

0 / 5. 0

No votes so far! Be the first to rate this post.

Redakcja MAGAZIF

Artykuły redakcji portalu MAGAZIF.com

Reklama
Reklama
Reklama
Reklama